De ondernemingsraad, hoe zit het ook alweer?

In veel bedrijven is een ondernemingsraad actief. Maar nog niet overal waar dit eigenlijk wel zou moeten. Hoe zit het ook alweer. Wanneer is een ondernemingsraad verplicht? En welke regels gelden er op dit gebied? In dit blog lees je er alles over.

Verplicht of niet?

Het instellen van een ondernemingsraad (OR) is verplicht wanneer een bedrijf 50 of meer medewerkers heeft. Wanneer een ondernemer meer bedrijven heeft die meer dan 50 medewerkers hebben, dan moet in elk van die bedrijven een afzonderlijke OR worden opgericht. Voor bedrijven die tussen de 10 en 50 medewerkers hebben is een ondernemingsraad niet verplicht. Deze mag wel worden ingesteld. Wanneer dat niet gebeurt is een personeelsvertegenwoordiging (PVT) verplicht wanneer de meerderheid van de werknemers daar om vraagt. Wanneer er geen OR of personeelsvertegenwoordiging wordt opgericht, dan is een ondernemer verplicht om twee keer per jaar inspraak en informatie te geven tijdens een personeelsvergadering (PV).

Welke rechten heeft een ondernemingsraad?

De belangrijkste rechten van de ondernemingsraad zijn vastgelegd in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Deze rechten zijn in hoofdlijnen de volgende: adviesrecht, instemmingsrecht en recht op informatie. Voor alle belangrijke financiële, economische en organisatorische besluiten moet de ondernemer advies vragen aan de OR. Wanneer een ondernemer afwijkt van dit advies moet dit schriftelijk onderbouwd worden. Voor alle besluiten die te maken hebben met zaken als arbeidstijden, opleidingen, beoordelingssystematieken enzovoort moet toestemming gevraagd worden aan de OR. In deze gevallen mag niet worden afgeweken van de mening van de ondernemingsraad. Tenzij de kantonrechter hiervoor toestemming geeft. De ondernemingsraad heeft daarna recht op alle relevante informatie die te maken heeft met onder andere de jaarrekening, beleidsplannen, sociaal jaarverslag enzovoort. De OR moet ook minimaal twee keer per jaar worden geïnformeerd.

Hoeveel leden moet een ondernemingsraad hebben?

Hiervoor gelden wettelijke regels. Deze zijn als volgt:

• Bij 50 tot 100 medewerkers – 5 leden;
• Bij 100 tot 200 medewerkers – 7 leden;
• Bij 200 tot 400 medewerkers – 9 leden;
• Bij 400 tot 600 medewerkers – 11 leden;
• Bij 600 tot 1000 medewerkers – 13 leden;
• Bij 1000 tot 2000 medewerkers – 15 leden;
• Voor iedere 1000 medewerkers extra moet de OR ook nog 2 extra leden hebben

Hoe richt je een ondernemingsraad op?

Een ondernemingsraad komt tot stand door verkiezingen te organiseren. De leden van de OR worden namelijk gekozen door hun collega’s. Hiermee is de invloed van de werkgever of ondernemer beperkt en kiezen werknemers dus zelf door zij vertegenwoordigt willen worden in de OR. De zittingstermijn voor een lid van de ondernemingsraad is ook geregeld in de Wet op de Ondernemingsraden. Deze bedraagt 3 jaar.

Kan een lid van de ondernemingsraad ontslagen worden?

Ja en nee. Een lid van de OR heeft ontslagbescherming. Dit betekent dat een ontslag niets te maken mag hebben met het lidmaatschap of werkzaamheden van of voor de OR. Een lid kan wel om andere redenen ontslagen worden. Bijvoorbeeld als gevolg van bedrijfseconomische omstandigheden.