Het verschil tussen leiderschap en leidinggeven

‘Je moet meer leiderschap tonen.’ Deze uitspraak wordt nogal eens voor onze voeten geworpen in bijvoorbeeld voortgangs- en beoordelingsgesprekken. Maar wat betekent dit nu eigenlijk? Moet je dan ineens de ‘baas’ spelen en leiding gaan geven? Nee, dat betekent het niet. Behalve in het geval dat je een leidinggevende positie hebt. Dan kan de noodzaak om meer ‘leiding’ te geven soms wel hand in hand gaan met je rol. Leiding geven is in bijna alle gevallen gekoppeld aan een leidinggevende rol. Een formele positie waarin je dus hoger in de hiërarchie staat dan degene aan wie je leiding moet geven.

Maar hoe zit het dan met leiderschap tonen uit de eerste zin van dit blog? Leiderschap tonen gaat in de meeste gevallen dus niet hand in hand met je formele positie. Maar gaat veel meer over je informele positie binnen een groep van collega’s. Een voorbeeld: Je werkt inmiddels al 1,5 jaar bij een bedrijf. Eens per maand is er een afdelingsoverleg. Hierbij is nu al 2 keer voorgelegd om een bedrijfsuitje te organiseren en gevraagd wie hier het voortouw in zou willen nemen. Jij hebt tot nu toe je mond gehouden. Stel je toch eens voor dat je je nek uitsteekt en dat er iets niet goed gaat. Nee hoor, jij slaat over. In deze situatie toon je dus geen leiderschap. Iemand die leiderschap toont is bereid om zijn of haar nek uit te steken en taken op zich te nemen die niet perse tot het ‘standaard’ takenpakket behoren.

Een gevolg van geen of niet voldoende leiderschap tonen is vaak dat je informele positie in een groep van collega’s lager is dan die van collega’s die wel bovengemiddeld veel leiderschap laten dien. Dit kan een vervelend gevoel geven. De angst of terughoudendheid om niet veel leiderschap te laten zien is bovendien rationeel gezien vaak volkomen ongegrond. Sterker nog, je doet jezelf dus eigenlijk gewoon tekort door weinig of geen leiderschap te tonen.

Leiderschap (of persoonlijk leiderschap) zit niet alleen in duidelijke voorbeelden als hierboven beschreven. Maar ook in meer subtiele zaken kan je leiderschap tonen. Bijvoorbeeld door persoonlijke (gemeende) belangstelling voor collega’s te tonen. Vraag eens wat vaker door dan alleen de standaard vragen als ‘hoe gaat het?’ of ‘hoe was je weekend?’. Of neem wat vaker het voortouw als het gaat om taken die niet binnen je standaard takenpakket horen. Je zal merken dat een aantal voordelen oplevert. Je wordt meer “gezien”. En je wordt meestal ook meer gewaardeerd. Niet alleen door je directe collega’s, maar ook door je leidinggevende. En eigenlijk is het ook vreemd wanneer je als secretaresse weinig of geen leiderschap zou tonen toch? Er is immers geen vakgebied waarin je zoveel niet “standaard” zaken op een werkdag tegenkomt als in de werkdag van een secretaresse. En mocht jij toch een keer te horen krijgen dat je niet genoeg leiderschap toont, vraag dan ook door. Wat wordt er precies mee bedoelt door jouw leidinggevende? Ook dat is leiderschap tonen.