Uitstelgedrag: Het is de schuld van onze hersens…
… maar we hebben het er wel mee te doen!
Uitstelgedrag is de schuld van onze hersens. Hoe dat zit? Ik leg het je hieronder uit.
Hersens
Bij uitstelgedrag spelen twee belangrijke hersendelen een rol: het lymbisch systeem en de prefrontale cortex:
- het lymbisch systeem: nu, honger, dorst, plezier, angst, beloning, instinct, snelle actie, zintuigen. Uiteraard was zo’n systeem in vroeger tijden onontbeerlijk om te overleven.
- de prefrontale cortex: toekomst, wilskracht, planning, opties overwegen, doel voor ogen houden, flexibel, langzamer, abstractie. Tegenwoordig kunnen we niet meer alleen impulsief handelen: we zullen ook moeten plannen.
Geduld
De mens is dus in staat om geduldig te zijn, als dat (op termijn) een grotere beloning oplevert dan wat er op dit moment te krijgen is. Toch kunnen we, door hoe onze hersens werken, nog lang niet zo veel geduld hebben als nodig is voor de projecten en plannen die we hebben op het werk en in privésituaties. Zulke projecten duren vaak weken, maanden of zelfs jaren, terwijl we onszelf niet zo lang gemotiveerd kunnen houden.
Het lymbisch systeem is sneller en impulsief én is vaak sterker dan de prefrontale cortex. En dan krijg je uitstelgedrag: de lange-termijn-plannen van de prefrontale cortex worden aan de kant geschoven ten gunste van korte-termijn-doelen.
Plannen
Kortom: sinds we ons leven plannen, vragen we dingen van onze hersens waar ze niet op ingesteld zijn. We willen lange-termijn-doelen halen en inspelen op allerlei mogelijkheden, terwijl onze hersens ingesteld zijn op onmiddellijke beloning en het heden.
En wat krijg je dan: lekker snoepen in plaats van sporten en afvallen, tv kijken in plaats van opruimen, nog even koffie zetten in plaats van je scriptie schrijven en nóg meer artikelen lezen voordat je echt aan de slag gaat met die beleidsnotitie. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te bedenken natuurlijk
En daar heb je het: uitstelgedrag.
Het is de schuld van onze hersens, maar: we hebben het er wel mee te doen! Gelukkig zijn er manieren om de prefrontale cortex een handje te helpen, waardoor we minder geneigd zijn allerlei acties uit te stellen. Dat leidt er dan weer toe dat we meer gedaan krijgen.
Wil je leren hoe? Meld je dan aan voor de één van de workshops “Morgen doe ik het écht!” op 8 november of 16 januari in Zwolle (kosten: 47 Euro ex. btw). Binnenkort ook in Waalwijk en op verzoek op andere locaties.
Agenderen en TODO-lijstjes helpen mij de dag door. Handvol keer per dag piept m’n vintage communication tool een memo door. Niet teveel willen, scheelt ook een hoop: dan doe je onder de streep meer.