Zakendoen over de grens

De ambitie van veel bedrijven is de grens over gaan, niet qua integriteit natuurlijk, nee de grens van internationaal gaan. De wereld veroveren binnen de branche waarin zij opereren. Meestal gaat daar een heel proces aan vooraf, met jarenlang zorgvuldig een bedrijf opbouwen binnen eigen huis en tuin. Maar het gras van de buren is verleidelijk en daar wil menig bedrijf wel met de blote voetjes op wandelen. Voorzichtig wordt er met de teentjes aan de grassprieten gevoeld en als er dan niets geks gebeurt, wordt de hele voet erop gezet. Tot ze er met beide voeten stevig op staan, klaar voor een avontuurlijke wandeling. Wandelen op het gras van de buren blijkt dan net zo fijn en vertrouwt te voelen als op het gras thuis. En dat schept vertrouwen, en de drang om door te lopen. Nieuwe contacten te leggen, aansluiting te vinden en meegenomen te worden in de wondere wereld van een andere cultuur, maar met dezelfde kennis als thuis.

Dat klinkt allemaal best eenvoudig. Je doet hetzelfde als hier op je werk, maar dan daar in het buitenland. En daar kan het wel eens behoorlijk mis gaan. Alsof zakendoen binnen Nederland al niet de nodige vergissingen oplevert, de provincies zijn hier immers al voorzien van andere culturen. Gewoon in eigen land doet de Rotterdammer heel anders zaken dan een Fries bijvoorbeeld. Toen ik een salesdame aangenomen had en samen met haar de eerste afspraken deed, verwonderde ze zich al snel over de manier waarop ik zaken deed. Binnenkomen en tijdens de wandeling naar de ruimte werd wel over koetjes en kalfjes gesproken maar eenmaal aan tafel ging het snel over zaken. Logisch vond ik, we kwamen toch om zaken te doen? Waarom onze, en vooral ook hun tijd verspillen met smalltalk? Ze weten zelf ook wel dat er mooie schilderijen hangen, of het kantoor mooi is ingericht, dat hoef ik ze niet uitvoerig te vertellen. Bleek dat zij van origine uit een ander deel van het land kwam, waar het juist heel gebruikelijk was om een meer persoonlijke relatie op te bouwen, voordat er zaken werden gedaan. En daar is ook wat voor te zeggen, het is maar wat je gewend bent.

Andere gebruiken

Over de grens kan dat wat jij gewoon vindt, onbewust voor verwarring en zelfs onbedoelde beledigingen zorgen. Alleen al de gebaren die we per cultuur maken, kunnen een heel verschillende betekenis hebben. Of het wel of niet aankijken van mensen in hogere functies, wat bijvoorbeeld in China het geval is. Ook kan het juist zo zijn dat je denkt je tijd te verdoen met een uur lang over niets te praten, en na afloop bij het napraten de deal heel snel gesloten wordt. Is het toch nog ergens goed voor geweest, dus geef niet te snel op. En als je het niet zeker weet, volg dan wat zij doen. Ben je uitgenodigd met Italianen te gaan eten, waarvan jij weet dat het rode wijn drinkers zijn, kan het je verbazen dat zij juist bij hun pizza een biertje drinken. Dat is voor hen hetzelfde als koffie met gebak bij ons is. Overigens is het niet overal gebruikelijk dat je buitenlandse gasten ook in de avond onder je hoede neemt. Dus informeer eerst naar het gebruik van het land, voordat je je neus stoot en heel de voorbereiding teniet gedaan wordt door het verkeerde gebruik toe te passen.

Bijzonder

Persoonlijk vond ik de tafelmanieren in Rusland het meest bijzonder. Daar was ik als gastvrouw van een groep secretaresses die op uitnodiging binnen de zakenreisbranche naar Moskou mochten. Toen bij de maaltijd het lege bord van een van de dames werd weggehaald was er nog niets aan de hand, tot vrijwel direct daarna haar tweede gang werd geserveerd terwijl de rest nog aan de eerste gang zat. Wat gegiechel tot gevolg. Bij de tweede dame vonden we het niet zo grappig meer, en voelden we ons opgejaagd. We lieten spontaan allemaal een hapje staan alsof we nog bezig waren om zo te wachten tot iedereen klaar was. Ondertussen ging ik het wel even regelen met de lokale host, met verwondering tot gevolg. Want dat was juist extra service geweest, letterlijk op je wenken bediend worden!

Je moet het even weten, en dan is internet een uitkomst. Zakendoen met het buitenland? Zoek dan even de gebruiken op per land en per regio.

Laura Bellai