Betekent de nieuwe Wet DBA het einde voor de freelance secretaresse?

Eerder werd de handhaving nog uitgesteld, maar dit keer is het serieus: vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst echt aan de slag met de Wet DBA (Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie). Wat betekent dit voor jou als freelance secretaresse? Hoe kun je als zelfstandige blijven werken zonder als werknemer te worden gezien? In dit artikel bekijken we wat er verandert en hoe je je goed kunt voorbereiden.

Een terugblik

Sinds de invoering van de Wet DBA in 2016 is er veel discussie geweest over de implementatie. De Belastingdienst legde de nadruk op het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Er volgde toch een handhavingspauze: alleen kwaadwillenden werden toen aangepakt. Vanaf 1 januari 2025 zal echter toch strikter worden gecontroleerd of zzp’ers als zelfstandigen werken of in feite als werknemers behandeld worden. Dit kan gevolgen hebben voor secretaresses die als zelfstandige werken.

Wat verandert er in de Wet DBA in 2025 en waarom is dat belangrijk?

De nieuwe Wet DBA heeft als doel om het onderscheid tussen zelfstandigen en werknemers te verduidelijken, met name door strenger te kijken naar de criteria van gezag, vrije vervanging en ondernemerschap. Voor secretaresses, die vaak werken binnen organisaties met vaste werkwijzen en veel afstemming, zijn vooral de regels rondom gezagsverhouding en vervanging belangrijk.

Wat betekent ‘gezag’ in de praktijk?

In de Wet DBA wordt ‘gezag’ omschreven als de mate waarin de opdrachtgever invloed heeft op de werkwijze van de zzp’er. Dit is meer dan alleen sturing op het resultaat; het omvat ook controle over de werkprocessen en werkwijzen. Voor freelance secretaresses, die vaak nauw samenwerken met het management, is het heel belangrijk om te laten zien dat er geen sprake is van gezag.

Een aantal belangrijke punten waar je rekening mee moet houden:

• Bepaalt de opdrachtgever alleen wat het resultaat moet zijn, of geeft hij ook specifieke instructies over hoe je het werk moet doen?
  Als je bijvoorbeeld zelfstandig agendabeheer uitvoert en zelf je werkwijze bepaalt, zonder bemoeienis van de opdrachtgever over de details, is er minder snel sprake van gezag. Geeft de opdrachtgever echter precies aan hoe je je werk moet uitvoeren, dan duidt dit op gezag.
• Moet je op vaste tijden werken of verplicht op locatie aanwezig zijn?
  Dat kan erop wijzen dat je als werknemer wordt behandeld. Als zzp’er bepaal je zelf wanneer je werkt, zolang je het afgesproken resultaat levert. Dit benadrukt jouw zelfstandigheid en voorkomt dat je in een gezagsrelatie terechtkomt.
• Als freelance secretaresse draag je zelf de verantwoordelijkheid voor de resultaten en hoef je niet constant verantwoording af te leggen.
  Volgt de opdrachtgever echter jouw dagelijkse werkzaamheden op de voet, dan wijst dat op gezag.
• Veel opdrachtgevers kiezen voor jouw unieke expertise en werkwijze, waardoor vervanging niet altijd eenvoudig is. Toch kun je dit slim aanpakken door in je modelovereenkomst op te nemen dat je je kunt laten vervangen door een collega met vergelijkbare vaardigheden. Zo toon je aan dat je niet onmisbaar bent en echt als zelfstandige opereert. Het helpt ook om een netwerk van andere zzp-secretaresses op te bouwen die jou kunnen vervangen als dat nodig is. Dit benadrukt je zelfstandigheid en maakt duidelijk dat je niet exclusief afhankelijk bent van je eigen inzet.

Hoe blijf je als freelance secretaresse dan toch zzp’er?

1. Maak duidelijke afspraken met opdrachtgevers waarin je bepaalt hoe je jouw taken uitvoert. Dit kan gaan om agendabeheer, projectcoördinatie of communicatie. Zolang jij de vrijheid hebt om je werk zelf in te richten, is er minder snel sprake van gezag.
2. Werk met opdrachten waarbij de focus ligt op de resultaten in plaats van op de specifieke werkwijze. Stel bijvoorbeeld dat de agendabeheer op orde moet zijn, zonder te specificeren hoe dit moet gebeuren.
3. Vermijd dat je wordt gezien als een vaste vervanger van een werknemer. Werk op projectbasis en zorg ervoor dat jouw inzet tijdelijk en gericht is op specifieke doelen.

Het belang van een goedgekeurde modelovereenkomst

Een goedgekeurde modelovereenkomst was jarenlang een belangrijk hulpmiddel om aan te tonen dat je als zelfstandige werkt. Hierin legde je afspraken vast die duidelijk maakten dat er geen sprake was van een gezagsrelatie of werknemerschap. Vanaf 6 september 2024 is de Belastingdienst echter gestopt met het beoordelen en goedkeuren van nieuwe modelovereenkomsten.

Wat betekent de dit voor jou als freelance secretaresse?

Hoewel er geen nieuwe modelovereenkomsten meer worden goedgekeurd, kun je de bestaande nog steeds gebruiken. Maar let op: ze bieden alleen zekerheid als je ook echt werkt zoals je hebt afgesproken in de overeenkomst. De Belastingdienst kijkt namelijk vooral naar hoe je je werk in de praktijk uitvoert.

Hoe zorg je dan dat de werkwijze ook echt overeenkomt?

Zorg dat je werkwijze overeenkomt met wat er in de modelovereenkomst staat. Als daarin staat dat je zelf je werktijden bepaalt en zelfstandig beslissingen neemt, moet je dat ook echt doen. Vermijd dagelijkse sturing of vaste werktijden die meer lijken op een werknemer-werkgeverrelatie. Documenteer je werkwijze en houd de afspraken helder, zodat je ook kunt aantonen dat je echt als zelfstandige werkt, mocht er controle komen.

Kan een secretaresse met deze Wet DBA dan nog wel zzp’er zijn?

Jazeker, maar het vraagt wel om heel duidelijke afspraken en grenzen. Als freelance secretaresse zul je vaker projectmatig aan de slag moeten, met een sterke focus op zelfstandigheid en het behalen van resultaten.

Ben jij freelance secretaresse en heb je al stappen ondernomen om je voor te bereiden op de nieuwe DBA-wet?
Deel je ervaringen in de reacties hieronder!