Samenspel: haal het beste uit jezelf en elkaar

door Ingeborg · 13 april 2022

Managementassistente Heleen geniet ervan dat zij zich op haar werk mag bekommeren om collega’s. Ze heeft het heel druk met zorgen voor iedereen. Maar ze loopt ook tegen haar grenzen aan en is moe. Hebben de collega’s haar echt nodig, of probeert Heleen vooral te redderen? Haar directeur Sam wil heel graag van betekenis zijn en ervoor zorgen dat de organisatie ook van betekenis is. Maar Sam verkrampt, uit angst dat hij het niet waar kan maken en het loopt daardoor juist niet lekker in de organisatie. Als hij een team samenstelt met allemaal verschillende experts en hen de opdracht geeft om samen een project te realiseren, lukt het niet om het samen eens te worden.

Het zijn een paar verzonnen maar realistische voorbeelden van de worsteling die mensen meemaken op hun werk. Hoe komt het toch dat we het zo lastig vinden om goed samen te werken? En misschien zelfs een stap verder te gaan en ‘samenspel’ te realiseren? Samenspel is nog meer dan samenwerken, je komt in een flow waardoor je meer kan bereiken dan je voor mogelijk hield. Voor samenspel heb je nodig dat mensen open zijn, dat ze eigenaarschap nemen en er ook ruimte is voor creativiteit en speelsheid. Bij samenspel verkrampt Sam niet, weet het team elkaar uiteindelijk goed te vinden en weet Heleen haar zorgzaamheid goed te doseren.

Samenspel begint bij jezelf

In het boek Samenspel zijn de fundamenten die onder samenspel liggen ontrafeld en in de basis als drie leidende principes beschreven. Je krijgt al snel door dat we zelf de sleutel in handen hebben om tot goed samenspel te komen. Samenspel begint namelijk bij jezelf. Wees zelfbewust, en handel met gebruik van je hoofd, je hart en je buik. Dat wil zeggen natuurlijk orden en analyseer je, maar je stelt je ook open (voor anderen en niet in de laatste plaats om jezelf te laten zien), en je vertrouwt op je intuïtie.

Voor samenspel is het noodzakelijk dat je elkaar ontmoet vanuit vertrouwen. En dat vertrouwen begint bij jezelf. Hoe meer je jezelf vertrouwt, hoe gemakkelijker je met situaties en anderen om kunt gaan. En tenslotte vraagt samenspel ook dat je goed balanceert tussen het inzetten van vrouwelijke en mannelijke energie. Heel kort gezegd: het gaat erom je zowel met de organisatie en de andere mensen te verbinden, als om jezelf te laten zien met daadkracht. Te veel ‘verbinden met anderen’ maakt dat jij onzichtbaar wordt en je meerwaarde afneemt. Te veel alleen maar met daadkracht bezig zijn maakt dat er van alles gebeurt maar vanuit een gebrek aan verbinding, en daarmee een verlies aan betekenis.

Een cadeau voor je manager?

En hoe doe je dat dan? Hoe kom je goed in gesprek met elkaar, heb je een goede dialoog? Of hoe ga je een conflict goed aan? Hoe neem je niet te veel verantwoordelijkheid op je, realiseer je impact, kun je samen goed omgaan met onzekerheden? Allemaal vraagstukken die langskomen in het boek. Met een speciaal deel gewijd aan het leiderschap dat samenspel vraagt. Misschien daarom juist wel een mooi boek om aan je manager cadeau te doen? Als tip, als aanmoediging? En voor de mensen die bij de overheid werken: er is ook een deel dat alle reflecties vertaald naar het publieke domein. Het maakt inzichtelijk wat een uitdaging het is om als ambtenaren goed contact te houden met bestuurders, en als overheid met je burgers. Het geeft je meer inzicht in de spanningsvelden waarin ambtenaren moeten opereren.

Aan de hand van sprekende praktijkvoorbeelden wordt duidelijk gemaakt wat er ons in de weg zit en hoe het ook anders kan. Of we nu directielid, medewerker, professional, leidinggevende of ondersteuner zijn, we hebben er allemaal mee te maken.

Samenspel biedt ons een optimistisch beeld van de mogelijkheid om als organisaties nieuwe wegen in te slaan, waar mensen zich vanuit vrijheid met de organisatie en haar doelen verbinden. Vergaderingen worden ontmoetingen, waar naar elkaar geluisterd en gedeeld wordt. Er zijn duidelijke afspraken, maar er is ook ruimte voor speelsheid en improviseren. Resultaten zijn van wezenlijke betekenis en geven niet alleen voldoening, maar zelfs plezier. Aantrekkelijk? Het boek nodigt uit om meer te gaan vertrouwen. Op jezelf en op elkaar.