Leidinggeven zonder de baas te spelen met dienend leiderschap

Als leidinggevende secretaresse ben je de verbindende factor in het team. Je regelt, coördineert en houdt alles soepel draaiende. Maar hoe geef je richting zonder dat het voelt alsof je de baas speelt? Daar komt dienend leiderschap om de hoek kijken. De beste leiders nemen niet simpelweg de touwtjes in handen, maar zorgen ervoor dat hun team goed functioneert. Door te ondersteunen, motiveren en samenwerken bereik je meer dan met alleen strakke aansturing. Maar hoe pas je dienend leiderschap toe in de praktijk?

Wat is dienend leiderschap?

Dienend leiderschap betekent dat je je team ondersteunt en helpt groeien. In plaats van alles zelf te beslissen, zorg je ervoor dat iedereen zich betrokken voelt en zijn of haar verantwoordelijkheid neemt. Je creëert een werkomgeving waarin collega’s zich gewaardeerd voelen en optimaal kunnen presteren.

Kort gezegd: in plaats van ‘de baas’ te spelen, maak je het voor iedereen makkelijker om goed werk te leveren.

Waarom werkt het zo goed?

• Meer betrokkenheid – Mensen voelen zich gehoord en gewaardeerd.
• Betere samenwerking – Een open en fijne werksfeer leidt tot betere resultaten.
• Efficiëntere werkprocessen – Teamleden nemen verantwoordelijkheid en weten wat er van hen verwacht wordt.
• Een prettige werksfeer – Er ontstaat een open en vertrouwde cultuur waarin samenwerken centraal staat.

Het mooie is: je hoeft geen officiële leidinggevende te zijn om dienend leiderschap toe te passen. Ook als je coördineert of processen aanstuurt, kun je deze principes gebruiken.

Het ontstaan van dienend leiderschap

Dienend leiderschap is bedacht door de Amerikaanse auteur Robert Greenleaf. Zijn idee? Een goede leider dient eerst en leidt daarna. Geen micromanagement of machtsspelletjes, maar luisteren, ondersteunen en samen tot resultaten komen. Deze visie sluit perfect aan bij de rol van een leidinggevende secretaresse, die zowel coördineert als actief ondersteunt.

Belangrijke eigenschappen van een dienende leider

Wil je invloed hebben zonder de baas te spelen? Dit zijn de belangrijkste eigenschappen:

• Goed kunnen luisteren – Sta open voor ideeën en feedback. Laat collega’s merken dat hun input telt.
• Empathie tonen – Begrijp wat er speelt in het team en toon oprechte interesse.
• Zelfbewust zijn – Ken je sterke en zwakke punten en wees eerlijk daarover.
• Mensen helpen groeien – Stimuleer de ontwikkeling van je collega’s en denk mee over hun toekomst.
• Overtuigen in plaats van afdwingen – Creëer draagvlak door dialoog en argumenten, niet door autoriteit.
• Praktisch en procesgericht denken – Maak het werk slimmer en makkelijker.
• Samenwerking boven individueel succes stellen – Als het team floreert, profiteert iedereen.
• Integer en eerlijk zijn – Betrouwbaarheid is de basis voor respect en vertrouwen.

De valkuilen van dienend leiderschap

Hoewel dienend leiderschap veel voordelen heeft, zijn er ook valkuilen om op te letten:

• Altijd klaarstaan voor anderen – Je wilt helpen, maar vergeet je eigen prioriteiten niet.
• Moeite met ‘nee’ zeggen – Je kunt niet alles en iedereen tevreden houden. Stel grenzen.
• Te veel twijfelen – Luisteren is goed, maar soms moet je gewoon een knoop doorhakken.
• Zelf te veel werk oppakken – Anderen moeten ook leren en verantwoordelijkheid nemen.
• Balans verliezen tussen meewerken en leiden – Blijf duidelijk over je rol en taken.

Hoe pas je dienend leiderschap toe?

Dienend leiderschap hoeft niet moeilijk te zijn. Kleine aanpassingen in je dagelijkse werk kunnen al een groot verschil maken.

1. Luisteren en verbinden
   Goede leiders luisteren. Neem de tijd om te vragen: Hoe gaat het? Wat gaat goed? Waar loop je tegenaan? Dit kan tijdens een meeting, een koffiepauze of gewoon even tussendoor.
2. Ruimte geven in plaats van controleren
   Geef collega’s de ruimte om zelf beslissingen te nemen. Moedig initiatief aan en bied ondersteuning als dat nodig is.
3. Waardering tonen
   Een simpel compliment als “Wat heb je dat goed geregeld!” kan iemands dag maken. Kleine erkenningen zorgen voor grote motivatie.
4. Empathie tonen
   Werkdruk, onduidelijkheden, stress—het hoort erbij. Door begrip te tonen en mee te denken over oplossingen, bouw je vertrouwen op.
5. Zelf het goede voorbeeld geven
   Wil je dat het team initiatief neemt? Wees dan zelf ook proactief. Wil je een open sfeer? Wees zelf ook transparant en toegankelijk.

Dienend leiderschap in de praktijk: een voorbeeld

Stel, de werkdruk in het team is hoog en deadlines worden niet gehaald.

• Niet doen: Zelf alle extra taken oppakken om het team te ontlasten.
• Wel doen: Samen met het team analyseren waar de knelpunten liggen en kijken hoe het werk beter verdeeld kan worden. Misschien helpt een andere planning of een automatiseringstool. Door samen naar oplossingen te zoeken, stimuleer je eigenaarschap en samenwerking.

Dienend leiderschap is een krachtige manier om invloed uit te oefenen zonder autoritair te zijn. Door te luisteren, te ondersteunen en collega’s te motiveren, bouw je een team dat effectief samenwerkt en verantwoordelijkheid neemt.

Wil jij meer impact maken? Begin dan klein. Toon interesse, geef het goede voorbeeld en laat anderen groeien. Je zult merken dat de samenwerking binnen het team vanzelf beter wordt – en dat geeft niet alleen hen, maar ook jou energie!